Pułkownik Jan Jura-Gorzechowski
14 listopada 2022

11 listopada 2022 r. obchodziliśmy 104 Rocznicę Odzyskania Niepodległości przez Polskę. W zbiorach naszego muzeum znajduje się mosiężna plakieta z podobizną płk Jana Jura-Gorzechowskiego (1874-1948). Powstała ona w 1931 r. w dwudziestopięciolecie odbicia więźniów z carskiego więzienia, warszawskiego Pawiaka. Brawurową akcją, przebrany w mundur majora żandarmerii dowodził Jan Jur Gorzechowski. Towarzyszyło mu pięciu bojowników z Organizacji Bojowej PPS, także przebranych za carskich żandarmów. Po przybyciu do więzienia na podstawie sfałszowanych dokumentów Jur zażądał wydania dziesięciu więźniów skazanych na śmierć za działalność niepodległościową. Ta wspaniała akcja zakończona sukcesem odbiła się głośnym echem w całych kraju. Dowodzący akcją następne lata 1914-1918 spędził w Legionach Polskich i Polskiej Organizacji Wojskowej. W odrodzonej Polsce służył w żandarmerii a od 1928 r. został Komendantem Głównym Straży Granicznej, gdzie w1938 r. doczekał awansu do stopnia generała brygady. W maju 1939 r. przeszedł na emeryturę. W czasie drugiej wojny światowej przebywał w Rumunii, Palestynie i w Wielkiej Brytanii, gdzie zmarł w 1948 r. Wspomnianą tabliczkę, projektu Władysława Gruberskiego (1873-1933), ucznia Augusta Rodina, wykonał zakład jubilerski Józefa Michrowskiego w Warszawie. Należy tu wspomnieć, tabliczka nasza należy do serii 49 plakiet autorstwa Gruberskiego przedstawiających podobizny członków Organizacji Bojowej Polskiej Partii Socjalistycznej.