ETNOGRAFIA
Dział Edukacji i Promocji, tel. 67 211 07 89
Tematy lekcji muzealnych z zakresu sztuki ludowej oraz obrzędowości dorocznej odbywają się po wcześniejszym uzgodnieniu.
ARCHEOLOGIA
Jarosław Rola, tel. 67 211 07 82
1. Wykopaliska i odkrycia archeologiczne na Krajnie
Badania archeologiczne prowadzone są obecnie w różny sposób, nie ograniczający się tylko do klasycznych badań wykopaliskowych. Prezentacja przybliża sposób, w jaki obecnie archeolodzy prowadzą badania i pozyskują źródła niezbędne dla rekonstrukcji odległej przeszłości.
2. Szacunek dla zmarłych. Obrządek pogrzebowy na Krajnie w epokach kamienia, brązu i żelaza Prezentacja przybliża szczegóły obrządku pogrzebowego charakterystycznego dla społeczności Krajny. Za ilustracje służą odkrycia przede wszystkim z dorzecza środkowej i dolnej Noteci.
3. Badania wykopaliskowe na wczesnobrązowym cmentarzysku w Śmiardowie Krajeńskim
Stanowisko nr 1 w Śmiardowie Krajeńskim jest największym odkrytym dotąd cmentarzyskiem z wczesnej epoki brązu w Polsce. Prezentacja przybliża historię badań – sięgającą lat 1932-2010 oraz jej osiągnięcia.
4. Wczesnośredniowieczny gród w Ujściu nad Notecią, odkrycia z 2008 roku
W 2008 roku podczas przebudowy ulicy Rybackiej oraz Starego Rynku w Ujściu przeprowadzono ratownicze badania archeologiczne. Przyniosły one ogrom nowej wiedzy oraz bardzo dużo zabytków związanych z okresem wczesnopiastowskim.
5. Zanim powstała Krajenka
W łatwej do przyswojenia formie przedstawiono tu najdawniejsze dzieje Krajny i zamieszkujących je społeczności – od pojawienia się pierwszych grup koczowników po zaniku ostatniego lądolodu do pojawienia się najstarszych źródeł pisanych na tych terenach u schyłku wczesnego średniowiecza.
6. Badania archeologiczne na Ziemi Nadnoteckiej
Przedstawiono tu historię badań archeologicznych prowadzonych na terenach Ziemi Nadnoteckiej – od pierwszych poszukiwań u schyłku XVIII w. i w XIX w., przez prace archeologów I połowy XX w. po wyniki ostatnich lat.
7. Cmentarzysko z okresu średniowiecza przy ul. 11 listopada w Pile
W prezentacji przedstawiono wyniki ratowniczych badań archeologicznych, które przeprowadzono w rezultacie odkrycia przy ul. 11 Listopada w Pile. W rezultacie pozyskano informacje, które pozwoliły na sformułowanie hipotezy o wydarzeniach związanych z przedlokacyjnym okresem rozwoju Piły.
8. Na skrzyżowaniu szlaków - Krajna w epokach: kamienia, brązu i żelaza
W prezentacji przedstawiono dzieje zasiedlania terenów zawierających się pomiędzy dolinami Noteci, Gwdy, Debrzynki i Łobżonki – od pierwszych osadników w okresie paleolitu schyłkowego do wczesnego średniowiecza.
9. Najstarsze drogi
Prezentacja przybliża sposób, w jaki na terenach Krajny rozwijała się sieć dróg. Omówiono ich genezę, sposoby wyznaczania przebiegu, budowę technicznego zabezpieczenia na wymagających tego odcinkach. Przedstawiono również sposoby rekonstruowania archaicznej sieci drożnej i wyniki prowadzonych w tym kierunku prac.
10. Dolina Noteci - brama czy bariera
W potocznej świadomości dolina Noteci oceniana jest jako poważna bariera, utrudniająca czy wręcz ograniczająca w przeszłości kontakty pomiędzy terenami Pomorza i Wielkopolski. Prezentacja rozprawia się z tym mitem.
11. Przed lokacją - osadnictwo w rejonie dzisiejszej Piły od epoki kamienia do XV w.
Prezentacja przedstawia historię zasiedlania terenów, na których rozwija się dzisiejsza Piła. Przybliżono poszczególne etapy osadnictwa i strefy najchętniej zasiedlane – od paleolitu schyłkowego do okresu lokacji miasta w XV w.
HISTORIA
Marek Fijałkowski, tel. 67 211 07 83
1. Piła i region nadnotecki w zbiorach Muzeum Okręgowego w Pile
Zajęcia kierowane są do wszystkich którzy na temat miasta i regionu chcą wiedzieć więcej, ale i dla tych którzy dopiero zaczynają interesować się historią regionu. Wykładana tu historia oparta jest o nieme źródła, którymi są zbiory muzealne…
2. Historia Piły ulicami pisana
Czy z nazw ulic miasta można wyczytać jego historię? Jak miasto zmieniało swój kształt, a ulice swój bieg i co ciekawego można było zobaczyć przechadzając się wędrując po starej Pile? Może wśród tych opowieści usłyszysz historię ulicy na której mieszkasz…
3. Polacy, Niemcy, Żydzi w Pile
Przed II wojną światową Piła była miastem zamieszkałym przez trzy nacje: Polaków, Niemców i Żydów. Podczas wykładu można dowiedzieć się jak żyli, gdzie posiadali swoje świątynie i jaki ślad swojej obecności zostawili w mieście.
4. Dzieje kościoła katolickiego pod wezwaniem Świętych Janów w Pile
Kościół św. Janów był najstarszym kościołem w Pile. Jego historia sięga XV w. Pierwotnie był kosciołem drewnianym, następnie szachulcowym i murowanym. To tu był ochrzczony Stanisław Staszic, i z tego okresu pochodzą rzeźby prezentowane w muzeum. Zajęcia opowiadają o historii tej istniejącej dziś tylko w świadomości mieszkańców miasta – świątyni.
5. Pilskie bractwo kurkowe
Pilskie Bractwo Kurkowe działało od XVIII w. do 1945 r., a po 1989 r. reaktywowało swoją działalność. Jeśli chcesz usłyszeć jego dzieje zapraszamy na lekcję muzealną, która oprócz historii ukazuje pamiątki ze zbiorów pilskiego muzeum.
6. Pamiątki po szlachcie i ziemiaństwie Północnej Wielkopolski ze zbiorów Muzeum Okręgowego w Pile Najstarsze pamiątki szlacheckie w zbiorach pilskiego muzeum pochodzą z XVII w., najmłodsze z XX w. Wśród nich odnaleźć można stare zdjęcia, obrazy, dokumenty.
7. Bitwa pod Ujściem 1655
Ujście to miasto leżące nad rzeką Gwdą i Notecią. W lipcu 1655 r. rozegrało się tu ważne wydarzenie dla historii Polski. Jak przebiegała bitwa pod Ujściem i jakie miała znaczenie dla przebiegu Potopu Szwedzkiego – tego można dowiedzieć się podczas lekcji muzealnej.
8. Ziemie północnej Wielkopolski w dobie Księstwa Warszawskiego
Księstwo Warszawskie – jako namiastka państwa polskiego – powstało w 1807 r. Konstytucję Księstwu nadał osobiście Napoleon Bonaparte. Zajęcia opowiadają o tym, jak potoczyły się losy Wielkopolski w tym okresie.
9. Powstanie Wielkopolskie w rejonie nadnoteckim
Powstanie Wielkopolskie było jednym z najważniejszych wydarzeń XX w. Wybuchło w grudniu 1918 r., a więc tuż po zakończeniu działań I wojny światowej. Lekcja daje pogląd na temat tego jak doszło do powstania i jak wyglądał jego przebieg w rejonie nadnoteckim.
10. Wrzesień 1939 w regionie nadnoteckim
1 września o godzinie 1.40 oddziały niemieckie zaatakowały Jeziorki, gdzie w obronie urzędu celnego poległ kapral Piotr Konieczka. Tak rozpoczęła się II wojna światowa w regionie nadnoteckim… O tym co było dalej usłyszeć można podczas lekcji w muzeum.
11. Drogi do Niepodległości
W listopadzie 1918 r. Polska odzyskała niepodległość. Jednak droga do jej osiągnięcia była prowadzona przez pokolenia. Oznaczała walkę w powstaniach narodowych, a także udział w I wojnie światowej. O tym jak dokładnie wyglądała można dowiedzieć się podczas proponowanych zajęć, które wzbogaci pokaz multimedialny.
12. Pamiątki Straży Granicznej w zbiorach Muzeum Okręgowego w Pile
Co wspólnego miała Straż Graniczna z naszym regionem? Kiedy powstała i jakie formacje zastąpiła? Jakie pamiątki po sobie zostawiła? Odpowiedzi na te i inne pytania szukać można w zbiorach pilskiego muzeum…
13. Dzieje zamku Drahim
W malowniczej krainie Pojezierza Drawskiego, na przesmyku pomiędzy jeziorami Drawskim a Żerdnem, położony jest zamek Drahim. Niegdyś znajdujący się na granicy trzech państw Polski, Brandenburgii i Pomorza. Poznaj historię tego warownego zamku uczestnicząc w lekcji muzealnej.
